تب خونریزی دهنده ی ابولا
(بیماری ویروسی ابولا (بهانگلیسی( Ebola virus disease) یاتب هموراژیک ابولابهانگلیسی
(Ebola hemorrhagic fever) نوعی بیماری انسانی است که ازویروس ابولاناشی میشود. نام ویروس این بیماری از یکی از رودخانههای کشورزئیر، که امروزه جمهوری دموکراتیک کنگو نام دارد، گرفته شده استاین بیماری برای اولین بار در کشور کنگو دیده شد. نشانههای این بیماری معمولاً دو روز تا سه هفته بعد از تماس با ویروس و به صورتتب،گلودرد،دردهای ماهیچهایوسردردظاهر میشوند. معمولاً حالتتهوع،استفراغواسهالو همچنین کاهش عملکردکبدوکلیههابه دنبال این موارد میآیند. در این زمان، مبتلایان دچارخونریزیمیشوند.
نخستین مورد ابتلا
در سال ۱۹۷۶ محفظهای آبیرنگ حاوی نمونههای خون یکراهبهبلژیکی با نامهای از یک پزشک درکینشاسابه شهرآنتورپبلژیکفرستاده شد. پژوهشگران در بلژیک در بررسی این نمونههای خون با ویروسی با ساختار کرممانند روبهرو شدند که تا آن زمان مشابهی نداشت. پس از آن، با سفر به قلب منطقهای که این ویروس در آنجا شایع شده بود در یافتند که خون، استفراغ و اسهال بیماران، اصلیترین منشاء انتقال ویروس است و روشهایی همچون محدود کردن بیماران و شناسایی افرادی که با آنها در تماس بودند برای جلوگیری از گسترش بیماری تعریف شدند.
عامل این بیماری و راه تشخیص آن
این ویروس از طریق تماس باخونیامایعات بدنحیوان آلوده منتقل میشودکه معمولاً شامل میمونها و یاخفاشهای میوهخوارهستند. انتقال بیماری از طریق هوا هنوز در محیط طبیعی به ثبت نرسیده است.دانشمندان بر این باورند که خفاشهای میوهخوار بدون این که مبتلا به این بیماری شوند، میتوانند ویروس آن را با خود حمل کنند و انتقال دهند. بازماندگان مذکر تقریباً تا دو ماه این بیماری را از طریقمایع منیانتقال میدهند. برای تشخیص این بیماری، معمولاً ابتدا بیماریهای دیگر با نشانههای مشابه، همچونمالاریا،وباو دیگر انواعتبهای هموراژیک ویروسیاز دایرهٔ تشخیص مستثنی و حذف میشوند. پزشکان برای تأیید تشخیص بیماری نمونههای خونی را برای یافتنپادتن های RNAویروس و یا خودِ آن آزمایش میکنند.
پیشگیری
پیشگیری از این بیماری با کاهش گسترش آن از طریق میمونها و خوکهای آلوده به انسان صورت میگیرد. این کار را میتوان با بررسی و معاینهٔ حیوانات برای یافتن موارد آلودگی انجام داد و در صورت شناسایی آنها را کُشت و جسدشان را نابود کرد. پختن گوشت به اندازهٔ مناسب و پوشیدن لباسهای محافظتی هنگام تماس با گوشت نیز میتواند کمککننده باشد و همچنین هنگام حضور در اطراف شخص مبتلا به این بیماری میتوان لباسهای محافظتی پوشید و بعددستهارا شست. نمونهٔ مایعات و بافتهای بدن افراد مبتلا به این بیماری بایستی با احتیاط ویژه حمل شود.
نشانهها
گسترش ابولا از ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۸ در آفریقا
علائم این بیماری شامل تب، اسهال شدید و استفراغ میباشد. بیمار ممکن است دچار خونریزی شود.
اولین و مهمترین علامت ابولا، همان تب بالای ۳۸٫۶ درجه میباشدکهمتعاقب آن، فرد مبتلا به «سردرد شدید»، «دردهای عضلانی»، «ضعف شدید»، «اسهال»، «تهوع»، «درد شکم بخصوص در ناحیه معده»، «بی اشتهایی» میشود و در موارد شدید و پیشرفتهٔ آن، مبتلا به خونریزی گوارشی و پوستی نیز میگردد.
درمان، بهبودی و همهگیرشناسی
هیچ درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد؛ میتوان برای کمک به افراد مبتلا به آن ازآبدرمانی خوراکی ( نوشاندن آبهای محتوی قند و نمک) یامایعات وریدیاستفاده کرد. این بیمارینرخ مرگ و میربالایی دارد: اغلب باعث مرگ بین ۵۰ تا ۹۰ درصد مبتلایان میشوداز ۴ گونه ویروسی ابولا یک گونه تنها به یک ابتلای بدون علامت منجر میشود و به مرگ نیز منتهی نخواهد شدبیماری ویروسی ابولا اولین بار درسودانوجمهوری دموکراتیک کنگوشناسایی شد. این بیماری معمولاً در مناطق گرمسیریکشورهای جنوب صحرای آفریقاشیوع پیدا میکند. از سال ۱۹۷۶ (که اولین مورد این بیماری شناسایی گردید)، تا سال ۲۰۱۳ کمتر از ۱۰۰۰ نفر در سال مبتلا شدهاندبزرگترین مورد شیوع این بیماری تاکنون مربوط به شیوع آن در غرب آفریقا در سال ۲۰۱۴ است که تاکنون ادامه داشته و مردم کشورهایگینه،سیرالئون،لیبریاو احتمالاًنیجریهبه این بیماری مبتلا شدهاند. تا ماه آگوست سال ۲۰۱۴ بیش از ۱۶۰۰ مورد ابتلا به این بیماری شناسایی شده استتلاشها برای تهیه کردنواکسناین بیماری ادامه دارد، اگرچه تاکنون هیچ واکسنی برای آن تهیه نشده است
درمان
هیچ درمانی تا کنون (۲۰۱۵) برای بیماری ویروسی ابولا وجود ندارد. مراقبتهای این بیماری شامل حفظ وضعیت طبیعی بدن، جلوگیری و تامین مایعات بدن، مقابله با کم آبی، مصرف داروهای ضد انعقاد خون در اوایل عفونت و جلوگیری از خونریزی،کلینیک درد، استفاده ازآنتی بیوتیکوداروی ضد قارچو کنترل سطح اکسیژن بدن و درمان عفونتهای ثانویه.
زدمپ، به همراهتیکیام-ابولایکی از دو داروی در حال بررسی، برای مقابله باویروس ابولااز سویسازمان غذا و داروی آمریکامیباشد. در عین حال، این دارو هنوز مراحل آزمایش انسانی را نگذرانده است.
مدیریت بیماری و پشتیبانی استاندارد
در حال حاضر درمان خاصی برای ابولا تایید نشده است. مراقبتهای اولیه با درمان علائم بیماری و درمان آبرسانی بقا را بهبود میبخشد. آبرسانی از طریق دهان یا مسیر درون وریدی ممکن است. این اقدامات ممکن است شامل مدیریت درد، تهوع، تب و اضطراب باشد. محصولات خون مانند سلولهای قرمز خون بسته بندی شده، پلاکت یا پلاسمای منجمد تازه نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. سعی شده است که دیگر تنظیم کنندههای انعقاد شامل هپارین باشند؛ در تلاش برای جلوگیری از انتشار انعقاد درون عروقی و فاکتورهای انعقادی برای کاهش خونریزی. داروهای آنتی مالاریا و آنتی بیوتیک اغلب قبل از تشخیص قطعی استفاده میشوند هرچند هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این داروها به درمان کمک میکنند. تعدادی از درمانهای تجربی درحال مطالعه است. اگر مراقبت از بیمار در بیمارستان امکانپذیر نیست، سازمان بهداشت جهانی دارای دستورالعملهایی برای مراقبت در خانه است که نسبتاً موفق بوده است. در این مواقع استفاده از حولهٔ خیس شده در محلول ضدعفونی کننده و اعمال کردن محلول ضدعفونی کننده روی لکهها هنگام رفتوآمد مردم یا بدنهای آلوده توصیه میشود. همچنین شستن دستها با محلول ضدعفونی کننده و پوشاندن دهان و بینی با پارچه توصیه میشود.
مراقبتهای ویژه
مراقبتهای ویژه اغلب در کشورهای توسعه یافته استفاده میشود. این ممکن است شامل کنترل حجم خون و کنترل تعادل الکترولیت (نمک) و همچنین درمان هرگونه عفونتهای باکتریای که ممکن است توسعه یابند؛ باشد. دیالیز ممکن است برای نارسایی کلیه نیاز باشد و اکسیژن رسانی خارج غشاء و فرایندهای خارج غشایی ممکن است برای اختلال در عملکرد ریه استفاده شود.